Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι εάν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ιατρικής του 20ου αιώνα είναι οι αντιβιώσεις, ένα ακόμα είναι σίγουρα τα εμβόλια και αυτό γιατί έχουν σώσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους από το θάνατο.
Γενικές έννοιες προς κατανόηση
1. ΑΝΤΙΓΟΝΟ, είναι κάθε ξένη ουσία που εισβάλλει στον οργανισμό μας (ιοί, μικρόβια κλπ).
2. ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ, είναι οι ουσίες που παράγει ο οργανισμός μας με σκοπό να καταπολεμήσει αυτόν τον εισβολέα που ονομάσαμε αντιγόνο.
3. ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ, είναι το αμυντικό σύστημα του οργανισμού μας έναντι στα διάφορα αντιγόνα.
4. ΑΝΟΣΙΑ, είναι η δυνατότητα άμυνας του οργανισμού μας.
5. ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ, είναι ο τρόπος με τον οποίο ο οργανισμός μας αναπτύσσει αντισώματα και αποκτά ανοσία. Εδώ συναντάμε δυο ορισμούς, την ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ, που μπορεί να αναπτυχθεί με φυσικό τρόπο, δηλαδή μέσω της επαφής με τη νόσο, την εμφανή νόσηση ή την τεχνητή, δηλαδή τα εμβόλια. Και την ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ, που επιτυγχάνεται ανοσία μέσω χορήγησης έτοιμων αντισωμάτων, δηλαδή ορών.
Ας μάθουμε κάτι περισσότερο για τα εμβόλια:
- Τα εμβόλια παρασκευάζονται από αντιγόνα (ιούς, μικρόβια, παράγωγά τους), που μέσω επεξεργασίας έχουν χάσει τη λοιμογόνο δύναμή τους και διατηρούν την αντιγονική.
- Τα εμβόλια είναι ευαίσθητα παρασκευάσματα και πρέπει να διατηρούνται σε σκοτεινό και ψυχρό περιβάλλον ψυγείου σε θερμοκρασία 2-6ο C.
Εμβόλια βρεφικής & παιδικής ηλικίας
1. ΕΜΒΟΛΙΟ ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΔΑΣ –ΤΕΤΑΝΟΥ-ΚΟΚΚΥΤΗ (DTaP ακυτταρικό / DTwP ολοκυτταρικό)
Γίνεται σε 3 δόσεις από το τέλος του δεύτερου μήνα, ακολουθεί η πρώτη αναμνηστική δόση μετά από 1 έτος, η δεύτερη μετά από 3 χρόνια και αργότερα ανά 10 χρόνια ανανεώνουμε ως ενήλικες το εμβόλιο του τετάνου μόνο.
Γίνεται σε 3 δόσεις από το τέλος του δεύτερου μήνα, ακολουθεί η πρώτη αναμνηστική δόση μετά από 1 έτος, η δεύτερη μετά από 3 χρόνια και αργότερα ανά 10 χρόνια ανανεώνουμε ως ενήλικες το εμβόλιο του τετάνου μόνο.
2. ΑΝΤΙΠΟΛΥΟΜΥΕΛΥΤΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ (IPV ενέσιμο / OPV πόσιμο)
Γίνεται παράλληλα με το τριπλό και διακόπτεται συνήθως μετά τη δεύτερη αναμνηστική δόση. Δεν πρέπει να χορηγείται σε περιπτώσεις διάρροιας γιατί απορροφάται από το έντερο.
Γίνεται παράλληλα με το τριπλό και διακόπτεται συνήθως μετά τη δεύτερη αναμνηστική δόση. Δεν πρέπει να χορηγείται σε περιπτώσεις διάρροιας γιατί απορροφάται από το έντερο.
3. ΕΜΒΟΛΙΟ ΙΛΑΡΑΣ - ΕΡΥΘΡΑΣ - ΠΑΡΩΤΙΤΙΔΑΣ (MMR)
Γίνεται τον 15ο μήνα και μετά το πέρασμα δέκα ημερών ίσως προκαλέσει πυρετό και ήπιο εξάνθημα μαζί με καταρροϊκά φαινόμενα σαν ήπια νόσηση από ιλαρά. Σε ηλικία 4-6 ετών γίνεται μια επαναληπτική δόση του μικτού εμβολίου.
Γίνεται τον 15ο μήνα και μετά το πέρασμα δέκα ημερών ίσως προκαλέσει πυρετό και ήπιο εξάνθημα μαζί με καταρροϊκά φαινόμενα σαν ήπια νόσηση από ιλαρά. Σε ηλικία 4-6 ετών γίνεται μια επαναληπτική δόση του μικτού εμβολίου.
4. ΑΝΤΙΦΥΜΑΤΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ (BCG)
Προηγείται η φυματιοαντίδραση Mantoux και μετά από 48 ώρες αν είναι αρνητική πραγματοποιείται το εμβόλιο, το οποίο προκαλεί στο σημείο μια μικρή εξέλκωση και αφήνει μια μικρή ουλή στο πέρας των 8 εβδομάδων. Ο εμβολιασμός συνήθως γίνεται στα 7 έτη και στο χώρο του σχολείου.
Προηγείται η φυματιοαντίδραση Mantoux και μετά από 48 ώρες αν είναι αρνητική πραγματοποιείται το εμβόλιο, το οποίο προκαλεί στο σημείο μια μικρή εξέλκωση και αφήνει μια μικρή ουλή στο πέρας των 8 εβδομάδων. Ο εμβολιασμός συνήθως γίνεται στα 7 έτη και στο χώρο του σχολείου.
5. ΕΜΒΟΛΙΟ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Β (HepB)
Χορηγείται σε 3 δόσεις . Η πρώτη, η δεύτερη μετά από ένα μήνα και η Τρίτη μετά από 6 μήνες. Η ανοσία που προκαλεί διαρκεί περίπου 10 χρόνια και θα πρέπει να επαναλαμβάνεται. Στα μικρά παιδιά κάτω των 10 ετών δεν είναι απαραίτητος ο έλεγχος για αυστραλιανό αντιγόνο, είναι όμως στα μεγαλύτερα.
Χορηγείται σε 3 δόσεις . Η πρώτη, η δεύτερη μετά από ένα μήνα και η Τρίτη μετά από 6 μήνες. Η ανοσία που προκαλεί διαρκεί περίπου 10 χρόνια και θα πρέπει να επαναλαμβάνεται. Στα μικρά παιδιά κάτω των 10 ετών δεν είναι απαραίτητος ο έλεγχος για αυστραλιανό αντιγόνο, είναι όμως στα μεγαλύτερα.
6. ΕΜΒΟΛΙΟ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ Α (HepA)
Προκαλεί υψηλού βαθμού ανοσία και γίνεται σε δυο δόσεις σε διάστημα 6 μηνών. Είναι απαραίτητο κυρίως σε κλειστές ομάδες πληθυσμού καθώς αυξάνεται η αξία του όταν είναι μαζικός ο εμβολιασμός.
Προκαλεί υψηλού βαθμού ανοσία και γίνεται σε δυο δόσεις σε διάστημα 6 μηνών. Είναι απαραίτητο κυρίως σε κλειστές ομάδες πληθυσμού καθώς αυξάνεται η αξία του όταν είναι μαζικός ο εμβολιασμός.
7. ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΑΙΜΟΦΙΛΟΥ ΤΗΣ ΙΝΦΛΟΥΕΝΤΖΑΣ ΤΥΠΟΥ Β (Hib)
Προστατεύει από λοιμώξεις που οφείλονται στο συγκεκριμένο μικρόβιο, όπως αναπνευστικές, αλλά και μηνιγγίτιδα, που σε παιδιά ηλικίας έως 5 ετών αποτελεί τη συχνότερη αιτία. Γίνεται από την αρχή του 3ου μήνα σε 3 δόσεις ανά μήνα ή δίμηνο και μια αναμνηστική δόση μετά το έτος.
Προστατεύει από λοιμώξεις που οφείλονται στο συγκεκριμένο μικρόβιο, όπως αναπνευστικές, αλλά και μηνιγγίτιδα, που σε παιδιά ηλικίας έως 5 ετών αποτελεί τη συχνότερη αιτία. Γίνεται από την αρχή του 3ου μήνα σε 3 δόσεις ανά μήνα ή δίμηνο και μια αναμνηστική δόση μετά το έτος.
8. ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΟΥ ΟΡΟΟΜΑΔΑΣ C (MCVC)
Γίνεται εφάπαξ σε παιδιά ηλικίας άνω των 5 ετών, σε εφήβους και ενήλικες. Η ανοσία διαρκεί 2-3 χρόνια.
Γίνεται εφάπαξ σε παιδιά ηλικίας άνω των 5 ετών, σε εφήβους και ενήλικες. Η ανοσία διαρκεί 2-3 χρόνια.
9.ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟΥ (PCV)
Γίνεται τόσο σε παιδιά όσο και σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Είναι 2 οι τύποι εμβολίου.
Γίνεται τόσο σε παιδιά όσο και σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Είναι 2 οι τύποι εμβολίου.
10. ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑΣ (Var)
Γίνεται μία δόση σε παιδιά 1-12 ετών και σε 2 δόσεις σε μεγαλύτερα σε μεσοδιάστημα τουλάχιστον 8 εβδομάδων.
Τα παραπάνω 10 εμβόλια είναι τα βασικά που οφείλουμε όλοι να έχουμε κάνει στην παιδική μας ηλικία και να κάνουμε στα δικά μας παιδιά μέσω συγκεκριμένου σχήματος, το οποίο ακολουθείται από τον παιδίατρό μας και αναγράφεται στο βιβλιάριο υγείας μας.
Γίνεται μία δόση σε παιδιά 1-12 ετών και σε 2 δόσεις σε μεγαλύτερα σε μεσοδιάστημα τουλάχιστον 8 εβδομάδων.
Τα παραπάνω 10 εμβόλια είναι τα βασικά που οφείλουμε όλοι να έχουμε κάνει στην παιδική μας ηλικία και να κάνουμε στα δικά μας παιδιά μέσω συγκεκριμένου σχήματος, το οποίο ακολουθείται από τον παιδίατρό μας και αναγράφεται στο βιβλιάριο υγείας μας.
Πριν από κάθε εμβολιασμό είναι απαραίτητο να γίνεται επιμελής εξέταση και λήψη αναλυτικού ιστορικού υγείας. Οφείλουμε να είμαστε τυπικοί στις επαναλαμβανόμενες δόσεις διότι κάθε εμβόλιο έχει ένα διεθνώς καθορισμένο ιδανικό χρόνο εκτέλεσης για την όσο το δυνατό καλύτερη αντισωματική ανταπόκριση.
Γενικές παρενέργειες που μπορούν να παρατηρηθούν είναι ήπιος πυρετός και αίσθημα ανησυχίας, τοπικές αντιδράσεις όπως ερυθρότητα, πόνος, οίδημα, απόστημα, σκληρία και αλλεργικές αντιδράσεις.
Ο στόχος των εμβολίων είναι η εξαφάνιση των νόσων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου. Γεγονός που αποδεικνύεται στην περίπτωση της ευλογιάς, μιας ιδιαίτερα σοβαρής ασθένειας με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας, που όμως εξαλείφθηκε και στις αρχές του 1970 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας διέκοψε τον εμβολιασμό παγκοσμίως.
Πηγή: ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ «ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ»
Επιμέλεια: ΚΑΦΡΙΤΣΑ ΑΝΝΗ (ΝΟΣ/ΤΡΙΑ, ΒΟΗΘΟΣ ΦΑΡΜ/ΚΕΙΟΥ)
Πηγή: ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ «ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ»
Επιμέλεια: ΚΑΦΡΙΤΣΑ ΑΝΝΗ (ΝΟΣ/ΤΡΙΑ, ΒΟΗΘΟΣ ΦΑΡΜ/ΚΕΙΟΥ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου